XÁC ĐỊNH CÁC NHÂN TỐ GÓP PHẦN VÀO SỰ THÀNH CÔNG

CỦA NHÀ THẦU PHỤ

Ths.Phạm Thành An*

*Khoa Kiến trúc – Trường Đại học Thủ Dầu Một

Email: anpt@tdmu.edu.vn

Tóm tắt: Nhà thầu phụ giữ vai trò ngày càng quan trọng trong việc hoàn thành một dự án. Nghiên cứu này tập trung vào nhà thầu phụ thông qua cuộc khảo sát ý kiến của các bên trong xây dựng ở khu vực TP. Hồ Chí Minh và từ đó tìm ra các nhân tố góp phần vào sự thành công của tổ chức nhà thầu phụ. Từ những nghiên cứu trước và qua ý kiến của các chuyên gia, xác định được 36 nhân tố tham gia trong nghiên cứu này. Những phát hiện của nghiên cứu giúp các nhà thầu phụ cải thiện việc tổ chức để nâng cao cơ hội thành công trong hoạt động kinh doanh và hỗ trợ nhà thầu chính lựa chọn được cho mình một nhà thầu phụ đáp ứng được yêu cầu đặt ra.

Từ khóa: Nhà thầu phụ, nhà thầu chính, nhân tố, dự án, xây dựng.    

1. Đặt vấn đề

     Nhà thầu phụ là một trong những nhân tố quan trọng góp phần vào việc hoàn thành một công trình xây dựng. Để được tham gia vào một dự án xây dựng, nhà thầu phụ cần được nhà thầu chính lựa chọn. Nhà thầu phụ được chọn phải có tổ chức tốt với những nhân tố nổi trội so với các nhà thầu phụ khác, vậy những nhưng tố nổi trội của nhà thầu phụ trong việc tổ chức hoạt động đó là gì? Mối liên hệ và tác động của các nhân tố đó đến tổ chức thầu phụ ra sao? Tầm quan trọng của các nhân tố đó đối với quá trình tổ chức hoạt động của một nhà thầu phụ như thế nào? Các nhân tố xem xét ở đây là các nhân tố bên ngoài tác động vào nhà thầu phụ và các nhân tố bên trong của nhà thầu phụ phải đạt được trong quá trình hoạt động mình. Chính các nhân tố đó sẽ góp phần vào sự hoạt động kinh doanh của nhà thầu phụ ở hiện tại cũng như định hướng phát triển trong tương lai.

          Với hi vọng tìm ra giải pháp khả thi để giải quyết một số các vấn đề nêu trên trong môi trường xây dựng tại TP. Hồ Chí Minh, nghiên cứu này được hình thành. Kết quả nghiên cứu đưa ra phương hướng hoạt động cho một nhà thầu phụ biết họ sẽ nên làm gì, nên đầu tư vào đâu để công ty ngày càng phát triển và đưa đến thuận lợi cho nhà thầu phụ để đạt được thành công trong tổ chức. Kết quả cũng đem đến cho các nhà thầu chính có thêm một cơ sở vững chắc trong việc lựa chọn, đánh giá nhà thầu phụ trước khi đưa ra quyết định chọn nhà thầu phụ để cùng thực hiện công việc của mình một cách hiệu quả nhất.

2. Một số nghiên cứu trong và ngoài nước liên quan:

     Sanvido V và cộng sự (1992) sử dụng (Critical Success Factors - CSFs) cho việc mô hình cải tiến quá trình xây dựng; Nguyễn Duy Long, Đỗ Thị Xuân Lan (2003) đã xác định được có 4 nhân tố chính ảnh hưởng đến sự thành công của dự án xây dựng ở TP. HCM là: Tạo điều kiện thuận lợi cho các bên, Năng lực của các bên tham gia, Quyết tâm thực hiện, Chia sẻ thông tin; Chan A.P.C, Scott D, Chan A.P.L (2004) sử dụng CFSs khám phá ra các nhân tố ảnh hưởng đến sự thành công của một dự án xây dựng. Các nhân tố chính ảnh hưởng đến sự thành công của một dự án xây dựng được phân loại thành 5 nhóm chính bao gồm: Các hoạt động quản lý, các yếu tố liên quan đến dự án, môi trường bên ngoài, thủ tục của dự án, các yếu tố liên quan đến con người. Mỗi nhóm chính sẽ có nhiều yếu tố nhỏ và giữa các nhóm chính này có mối quan hệ tương quan qua lại lẫn nhau. Trần Lan Anh (2005) đã xác định được có 21 yếu tố ở các giai đoạn khác nhau ảnh hưởng đến sự thành công của dự án xây dựng chung cư tại TP. HCM, trong đó có 11 yếu tố có ảnh hưởng quan trọng nhất. S. Thomas Ng. Ziwei Tang, Ekambaram Palanesswaran (2009 ) sử dụng CFSs đã khám phá ra 31 nhân tố góp phần vào sự thành công của nhà thầu phụ thiết bị chuyên sâu trong.

3. Phương pháp nghiên cứu:

     Trong nghiên cứu này, các nhân tố được lấy từ các nghiên cứu trước đây cũng như thông qua việc tham khảo ý kiến của các chuyên gia trong lĩnh vực xây dựng. Có 36 nhân tố góp phần vào sự thành công của nhà thầu phụ được xác nhận, xem Bảng 1 bên dưới:

Bảng 1: Các nhân tố góp phần vào sự thành công của nhà thầu phụ (36 nhân tố)

     Tác giả sử dụng mô hình nghiên cứu tiếp thị để thực hiện nghiên cứu này. Một bảng câu hỏi sơ bộ được thiết kế để tham khảo ý kiến của chuyên gia. Sau khi nhận được phản hồi từ ý kiến chuyên gia thì bảng câu hỏi được chỉnh sửa và hoàn chỉnh. Cuối cùng có một bảng câu hỏi khảo sát hoàn chỉnh gồm hai phần dùng để thu thập số liệu. Sử dụng thang đo Likert 5 điểm có thang đánh giá khác nhau từ “1” đến “5” tương đương với mức ý nghĩa từ “Không quan trọng” đến “Cực kì quan trọng” để đánh giá mức độ ảnh hưởng đến của các nhân tố đến sự thành công của nhà thầu phụ.

     Bảng câu hỏi sau đó gửi đến các đối tượng liên quan và chuyên gia để thu thập dữ liệu. Tác giả đã gửi trực tiếp cũng như nhờ qua bạn bè đã gửi đến các đối tượng có liên quan đến nghiên cứu này 330 bảng câu hỏi. Kết quả thu được 225 bảng câu hỏi (trong đó có 203 bảng câu hỏi hợp lệ và 23 bảng câu hỏi không hợp lệ). Đồng thời, tác giả cũng gửi qua đường email và kết quả thu được là 16 bảng câu hỏi hợp lệ. Kết quả bảng câu hỏi hợp lệ thu thập được là 219 bảng.

4. Xử lý và phân tích số liệu:

     Đánh giá mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến sự thành công của nhà thầu phụ trong xây dựng.

     Xem xét các nhân tố trong nghiên cứu này có đáng tin cậy trong tổng thể không:

Thông qua kiểm định T-test để xác định các nhân tố đáng tin cậy của tổng thể (significant iterms) trong nghiên cứu này. Với mức độ tin cậy được lựa chọn là 95% tương ứng với α=0.05 và với số lượng mẫu là 219 quan sát thì giá trị  1.97. Sử dụng phần mềm SPSS ta có kết quả của phép kiểm định T-test được tổng hợp như trong bảng bên dưới (Xem bảng kết quả tổng hợp kiểm nghiệm T-test bên dưới)

         Với giá trị “t” tiêu chuẩn để có thể khẳng định các nhân tố tin cậy cho tổng thể là lớn hơn hoặc bằng  1.97 với mức độ tin cậy là 95%. Như vậy, theo Bảng 2 bên dưới ta có 32 nhân tố là tin cậy cho tổng thể vì có giá trị kiểm đinh t > 1.97 và 04 nhân tố là không tin cậy cho tổng thể vi có giá trị kiểm định t < 1.97  đó là “đường lối chính sách của Chính phủ nhà nước”; “tình hình chính trị”; “tăng trưởng về số lượng nhân viên”; “kiểm soát khả năng gây ra tiếng động, ô nhiễm môi trường của máy móc thiết bị thi công” (04 nhân tố này sẽ không xét đến cho phần tiếp theo).

     Đánh giá độ tin cậy của thang đo:

     Độ tin cậy là kiểm tra về mức độ chặt chẽ mà các mục hỏi trong thang đo tương quan với nhau. Để đánh giá mức độ tin cậy của thang đo ta dùng hệ số Cronbach α. Theo Hoàng Trọng và đồng nghiệp (2018) cho rằng một tập hợp các mục hỏi dùng để đo lường được đánh giá là tốt phải có hệ số α lớn hơn hoặc bằng 0.8, từ 0.7 đến gần 0.8 là sử dụng được. Ta kiểm tra sự phù hợp của các nhân tố đã thỏa mãn kiểm tra nhân tố tin cậy của tổng thể (gồm 32 nhân tố). Kết quả cho thấy Giá trị Cronbach anpha tổng thể là 0.911 lớn hơn giá trị yêu cầu là 0.8 nên thang đo lường đã sử dụng là tốt.

     Xếp hạng các nhân tố và xác định các nhân tố thành công quan trọng:

     Các nhân tố được xếp hạng từ 1 đến 32 thông qua giá trị trung bình của chúng. Nghiên cứu cũng ghi nhận rằng các nhân tố có giá trị trung bình lớn hơn 3.45 được xem là các nhân tố thành công quan trọng (CSFs). 

Bảng 2: Kết quả của kiểm định T-test; Đánh giá độ tin cậy của thang đo; Xếp hạng các nhân tố

5. Kết quả phân tích nhân tố chính

          Mục đích chính của phân tích nhân tố là để giảm số lượng các biến với lượng thông tin mất mát tối thiểu nhằm phát hiện cấu trúc trong mối quan hệ giữa các biến. Phương pháp phân tích nhân tố trong nghiên cứu này được áp dụng để phân tích nhân tố kết hợp với việc xoay các nhân tố. Các nhân tố đưa vào trong phân tích này là các nhân tố được xếp hạng từ 1 đến 25 thông qua giá trị trung bình trong Bảng 2 ở trên. Các nhân tố này có trung bình lớn hơn 3.45 và được xem như là nhân tố thành công quan trọng (CSFs).

Phân tích bảng hệ số “KMO” và kiểm định “Bartlett’s Test of Sphericity” giả thuyết không (H_o): Các biến không có tương quan với nhau trong tổng thể  (tức là ma trận tương quan tổng thể là ma trận đơn vị). Điều kiện đủ để phân tích nhân tố thích hợp là: 0.5 < KMO < 1.

Kết quả cho thấy: KMO = 0.881. Như vậy, phân tích nhân tố là thích hợp.

          Kiểm định giả thuyết H_o được biểu hiện qua đại lượng kiểm định giá trị Approx. Chi-Square. Đại lượng này càng lớn thì ta càng có nhiều khả năng bát bỏ giả thuyết không này. Ở đây ta thấy Approx. Chi-Square = 1.826E3 là khá lớn. Vậy ta có thể bác bỏ giả thuyết không này. Như vậy, các biến có sự tương quan với nhau trong tổng thể.

Có 06 thành phần với engeivalue lớn hơn 1 được trích xuất. Tổng cộng 6 trục thì giải thích được 56.947 %  60% tổng số liệu. 06 thành phần sẽ đươc trình bày cụ thể bên dưới Bảng 3

Bảng 3. Kết quả phân tích nhân tố